سال: 2019
زیر و بم موسیقی اصیل بدخشان هرات و بادغیس
نویسنده: وحید قاسمی . معرفی : «زیر و بم موسیقی اصیل بدخشان، هرات و بادغیس» کاری است ارزشمند که در پهنه موسیقی محلی افغانستان صورت گرفته و حاصل پژوهشهای ده ساله هنرمند پرآوازه افغانستان وحید قاسمی است. او در بخش اول این کتاب به موسیقی اصیل بدخشان در دو حوزه هنری موسیقی پامیری و تخاری پرداخته و سبکها و آثار موسیقیایی هر دو حوزه را معرفی کرده است. سپس سرودهای فولکلور که در مناسبتهای ویژه خوانده می شوند. و در ادامه آلات موسیقی و هنرمندان را در هر حوزه معرفی کرده و به افسانه معروف کوراوغلی نیز پرداخته است. در …
تاریخ هرات در دوره تیموری ها
نویسنده: سرور همایون تاریخ هرات در دوره تیموریان، یکی از کتاب های مهم در مورد تاریخ و سرگذشت شهر مهم خراسان (هرات) می باشد. این کتاب توسط سرور همایون یکی از استادان دانشگاه کابل تألیف شده است. فهرست مطالب: مقدمه افسانه و تاریخ در پیدایش و رشد خطه هرات معماری در دوره تیموری های هرات ارتباط بین المللی و تحقیقات علمی هرات و تحقیقات هنری تاریخ نویسی نجوم و ریاضی شعر و ادب هنر نقاشی خوشنویسی مآخذ حق تکثیر: افغانستان، اداره کتابخانه های سیار اریک، 1380 دانلود کنید
ضرب المثل های فارسی در افغانستان
ضرب المثل های فارسی در افغانستان نویسنده: محمد تقی مقتدری . حق تکثیر: فرهنگ ایران زمین : شماره 7 ، 1338 دانلود کنید
کرسی نشینان کابل: احوال دولتمردان افغانستان در روزگار امیر امان الله خان
نویسنده: مهدی فرخی به کوشش: محمدآصف فکرت کتاب توسط آقای سید مهدی فرخ ، سفیر ایران در افغانستان بتاریخ 1306 ش تالیف شده است غرض نویسنده از تالیف کتاب این بوده که بیوگرافی و شرح حال آنروزافغانستان را باختصار جمع آوری نماید تا در دسترس دیگر سفیران ایران در افغانستان قرار گرفته و در ماموریت آنان سودمند واقع شود ، به اعتقاد مولف معمولاسفراء می آیند در کشور مورد نظر لکن اطلاعاتی از موقعیت و شان خانوادگی ، قبیله ای ، سیاسی ، و حکومتی شخصیتهای موثر کشور افغان ندارند و باید مدتها بمانند تا اطلاعات لازم را بدست آورند …
برگزیده اشعار استاد منوچهری دامغانی
به کوشش: محمد دبیرسیاقی از پیشگفتار کتاب: ابوالنجم احمد بن قوص بن احمد منوچهری دامغانی از بزرگان شاعران خوش قریحه و شیرین زبان و نکته پرداز زبان فارسی است و در توصیف و تشبیه به ویژه در وصف مناظر طبیعت نقاش چیره دستی است که با کلک موئین خویش طبیعت رنگارنگ زیبا را در نقش لفظ درمی آورد و لفظ خشک و بی روح را به دم مسیحایی جان می بخشد و بدانگونه ترکیبی می سازد که جز حد زیبایی و کمال و جمال و نشاط و طرب نامی بدان نمی توان داد. منوچهری با طبیعت انس مخصوص دارد. در …
چرا زلزلههای هندوکش مخرب و کشنده نیست؟
زمینلرزه یا زلزله لرزش و جنبش زمین است که به علّت آزاد شدن انرژی ناشی از گسیختهگی سریع در گسلهای پوستهٔ زمین در مدّتی کوتاه روی میدهد. دلیل اصلی وقوع زلزله را میتوان افزایش فشار بیش از حد داخل سنگها و طبقات درونی زمین بیان نمود. این فشار به حدی است که در سنگ گسستگی بوجود میآید و دو قطعه سنگ در امتداد سطح شکستهگی نسبت به یکدیگر حرکت میکنند. به سطح شکستگی که توأم با جابهجایی است، گسل گفته میشود. وقتی که سنگ شکسته میشود، مقدار انرژی که در زمان طولانی در برابر شکستهگی حالتهای مختلفی را برای آزادسازی …
داستان پسر ایرانی که اشتباها به افغانستان رد مرز شد
صاحب این عکس، نامش ‘حامد’ است و ۱۷ سال سن دارد. حامد ‘ایرانی’ است و ضمن برخی معلولیتهای جسمی ‘گُنگ’ است و مشکل شنوایی دارد. روز بیستودوم ماه عقرب سال جاری، زمانیکه این نوجوان سوار موتور سایکل بوده، از شهر خرمآباد ایران جهت زیارت ‘امام رضا’ به شهر مشهد میرود، پولیس او را به دلیل آنچه ‘شباهت زیاد با افغانها’ خوانده شده، دستگیر و از آنجا به تهران، از تهران به قم، سپس به اردوگاه سفید سنگ و در نهایت ۶ روز بعد از آنجا به هرات میفرستد. پسر نوجوان در شهر هرات با فردی آشنا و به پیشنهاد او …
هوتل «بخور نخور» کجاست؟
دوستی در فیسبوک پرسیده بود که «روستای بخور نخور» کجاست؟ با توجه به جذابیت این سوال، خواستم تا همهگانیتر پاسخ بدهم. «بخور – نخور» شمهای اس از دریای بیکران رنجهای چهار دهه اخیر در افغانستان است، روایت زجر و شکنجه روحی، جسمی و اقتصادی مردم، روایتی از جنگ و نابسامانی، روایتی از زورگویی و بیقانونی و روایتی از سرنوشت مردمی که داستانهای زندهگیشان را هیچ اُسکاری، درک نخواهد کرد. وقتی از سمت هرات به مقصد شهر قلعهنو مرکز ولایت بادغیس حرکت کنید، پس از گذر از منطقه مسجد چوبی، درست در زیر بند دشوارگذر سبزک – هنوز بقایای یک هوتل …
ننگرهارِ بدون «کاکا مراد»
پس از مرگ ناکامورای جاپانی، خواستم تا واکنش خبرگزاریها وسایتهای آنکشور را مرور کنم. بسیاری از روزنامهها و سایتهای آن کشور تیتر زدهاند: «مردی که برای بقای زندهگی مردم میرزمید را کُشتند.» دیروز ناکامورای ۷۳ ساله کشته شد، هنوز مشخص نیست که او را چه کسی کُشته اما شاید پذیرفتن کشته شدن ناکامورا توسط کسانی که او را به مهر، «کاکا مراد» لقب داده بودند، دشوار باشد. گفتوگوی ناکامورا با مجله جاپانی (۹) را مرور کردم. مردی که بهباور این مجله، دستکم ۱۶۰۰ چاه آب و دهها درمانگاه را ایجاد کرده و علاوه بر آن زمینههای سرسبز شدن و آبیاری …
فارسی و دری؛ دو زبان یا دو گویش متفاوت؟
واقعیت تفاوت فارسی و دری چیست؟ آیا فارسی و دری دو زبان جداگانهاند یا دو گویش متفاوت از هم؟ آیا دری زبانی مستقل است یا نه، غلبه سیاست بر سرنوشت زبانها در تاریخ معاصر، بگومگو بر سر جداسازی این دو از یکدیگر را دامن زده است؟ در افغانستان هماکنون دو روایت وجود دارد: عدهای معتقد اند که دری، زبانی جدا از پارسی است و شماری نیز در مخالفت با این نظریه، میگویند که دری و پارسی یک زبان اما گویشهای متفاوتاند. هر دو روایت، طرفداران خودش را دارد، اما واقعیت این است که بعضی مباحث علمی و تخنیکی را نمیتوان …
سقوط هرات در سال ۱۳۷۴ چگونه اتفاق افتاد؟
متن زیر توسط یکی از باشندگان شهر هرات و از مجاهدین سابق برای ما ارسال شده است که بدون کم و کاست منتشر می گردد. تابستان ۱۳۷۴ سال پر ماجرا و پر التهابی در عرصه سیاسی افغانستان بود. گروه طالبان که حمایت جدی پاکستان و برخی کشورهای عربی را داشت تا دروازه های کابل پیشروی کرده بود. همچنان جنگ در مرز مشترک مناطق تحت نفوذ طالبان و فرمانده اسماعیل خان در مناطق غربی جریان داشت. همزمان نیروهای تحت امر دوستم برای استفاده از موقعیت و جهت تضعیف یکی از مخالفان (اسماعیل خان) در صفحات شمالی دست به حمله می زدند. …
ساعتی در گورستان کابل؛ دیدار از آرامگاه احمد ظاهر، ساربان و سرآهنگ
امروز سری به گورستان شهدای صالحین زدم. گورستان شهدای صالحین بزرگترین گورستان کابل است. شهدای صالحین به ظاهر، یک گورستان است اما در واقع شبیه تابوتی است که جنازههای زیادی را حمل میکند. هر قدمش، آرامگاه شهیدیست، شهدای صالحین سند غیر قابل انکار تاریخ پر از رنج و اندوه کابل است. پس از عبور از ترافیک سفتوسخت کابل وارد کوچه خرابات شدم. در انتهای کوچه خرابات، دژ زیبایی در ظاهر شبیه ارگ هرات، اما کوچکتر و متروکتر، نخستین بنایی است که جذبمان میکند. این دژ، همان “بالا حصار” کابل است. با دیدن بالا حصار، یادم از میرویس جلیل آمد. داستان …
امرالله صالح؛ چرخش سیاسی و مبارزه یکتنه با موجی از انتقادها
مدتی است در مورد انتخابات کمتر مینویسم، دلیلش خستهگی مفرطی است که تنها مختص به من و همنسلان من نیست. همه جمعیت سیوچند میلیون نفری افغانستان از انتخاباتی با این طول و عرض، خسته و درمانده شدهاند. اما در این میان گذشتن از کنار دیدگاههای کسی که خودش را شانس نخست معاونت ریاست جمهوری آینده افغانستان میداند، شاید کمی دشوار باشد. امرالله صالح، منتقد پیشین عملکرد محمداشرف غنی، دوست فعلی و معاون تکت انتخاباتی تیم دولتساز است. آقای صالح پیش از حضور در این تکت، شاید تنها سیاستمداری بود که بیهیچ هراسی از شدیدالحنترین واژهها برای نقد عملکرد آقای غنی …
گنجینهای ارزشمند در میان کوهپایههای هرات
در شمال شهر هرات و در نزدیکی کوهپایههای بهپا ایستاده اما کوتاهقامت این شهر، کلکسیونی از پرافتخارترین میراثهای تاریخی افغانستان کنار هم به تماشای گذر زمان نشستهاند. مجموعهای که هر روز هزاران نفر را از جایجای افغانستان میزبانی میکند. شماری این منطقه را «گازرگاه»، برخی آن را «کازرگاه» و مردم عادی هرات به این نگین درخشان شمال هرات «مقبره خواجه صاحب» میگویند. برخی از هراتشناسان معتقد اند که «گازرگاه» امروزی، زمانی به «کارزارگاه» شهرت داشته، زیرا این منطقه در آن زمان میدان جنگ بوده است. برخی نیز باور دارند که رفتوآمد زیاد مردم به این مجموعه باعث شده بود تا …