درروزگاری که فرهنگ و ادب و مطالعهی کتاب و کتابخوانی در کلیّت جامعهی ما رنگ باخته، تعدادی از فرهنگیان غوریان بر آن شدند تاجایی برای کار فرهنگی و ادبی در حوزهی محلی خودشان یعنی دیار دارا،شهرستان غوریان قدمی بردارند.
دراین بحبوحه، نشریهی اجتماعی، تاریخی و فرهنگی(سالنامهی فرگرد) واردعرصهی فرهنگ و ادب شهرستان غوریان گردید تا شاید بتواند قسمتی از آمال این مردم نجیب را جامه عمل بپوشاند، کمی در ساحت این نشریه اجتماعی،فرهنگی وعلمی گردش کنند تامطالب جدیدعلمی،ادبی و فرهنگی را بیابند و کمی از دغدغههای روزمرهشان فاصله بگیرد، مطلب جدیدی بیاموزند که شاید روزی به دردشان بخوردو گرهای از مشکلاتشان را حل کند.
لطفا کانال یوتیوب چهارسو را سبسکرایب کنید تا به جالبترین ویدئوهای آموزشی دسترسی داشته باشید.
يكي از قصبات قديمي فوشنج، شهر فرگرد بوده كه در غرب غوريان واقع و اكنون ویرانههای این شهر باستاني در دامنههای جنوبي فوشنج و غوريان كنوني بهجا مانده و ساکنان غوريان آن را شهر “پلگرد، پرگرد، فلگرد” مينامند.واژهی فرگرد نام فصلهای كتاب وندیداد زرتشتيان است كه به فرگرد يك، فرگرد دو، فرگرد سه و دیگران نامگذاري شده و یکی از پنج بخشِ اوستای موجود است. شهری که در حدودالعالم منالمشرق الیالمغرب از آن به عنوان خرد – مردمانی خداوندگار چهارپای، یاد شده است.
ویرانهی شهر فرگرد كه در غرب غوريان در دامنهی تپهها قرار گرفته و تا اکنون هم به همان نام یاد میشود، آثار آن به خوبي ميرساند كه شهر بزرگ و با قدامتی بوده و میتوان استنباط کرد که این شهرِ تاریخی حاوی مدنیت بوده و تل ارگ فرگرد که به لهجهی عامیانه (تُنبار پلگرد) نامیده میشود، نیز در گوشهی شمالغربي شهر فرگرد واقع است.
متأسفانه شهر فرگرد باتمام سوابق تاریخیاش، مثل سایر شهرهای خراسان در حملهی چنگیز مغول توسط لشکر هلاکوخان در سال 1221 میلادی به آتش کشیده شد و به طشت خون و صحنهی آتش تبدیل گشت و از بین رفت.به دلیل پیشینهی تاریخی و نام زیبای فرگرد و همچنین بهخاطر بازتاب این شهر ویران شده،جمعی از فرهنگیان و جوانان غوریانی تصمیم بر این گرفتندتا این نشریه را با نام سالنامهی فرگرد مسمی و به دست دوستداران علم و ادب این دیار برسانند.
سعی مسئولان این نشریه بر این است که مطالب نشریه،عمومی،متنوع،اخلاقمحور و عامهپسند باشد والبته به هیچ وجه گرایش سیاسی نداشته باشدو به هیج حزب و گروه سیاسی وابسته نباشد وازمطالب مختلف اجتماعی، تاریخی، دینی،یافتههای علمی،شعر و ادب،رمان و داستان، طب سنتی و دیگران تهیه شده باشد.
نخستین شمارهی سالنامهی فرگرد در بهار 1402 خورشیدی از آدرس نشر کامگار در هرات منتشر شد. این سالنامه دارای چهار بخش: 1. توسعه و گردشگری، 2. تاریخ و ادبیات، 3. فرهنگ و هنر، 4. شخصیتشناسی تشکیل یافته و در نخستین شمارهاش بیست و یک مقاله از بیست و یک نویسنده و پژوهشگر افغانستان جمعآوری و منتشر شده است.
در بخش توسعه و گردشگری مقالاتی از:
- منار جام شاهکاری در هنر معماری – حمیدالله کامگار
- گردشگری فرهنگی، روزنهی جهت توسعه گردشگری شهرستان غوریان – حمیدالله امیری غوریانی
- هنر معماری دورهی تیموریان در هرات – محمد مسلم مروی
- مروری به تاریخ غوریان با نیمنگاهی به وضعیت اقتصادی و بازارها – تمیم عرفان
- کوشک کهنه در یک نگاه – غیاثالدین افتخارجمشیدی
- اُدران در تاریخ – فیروزاحمد سروری اُدرانی
- غرچستان تاریخی – فضلالحق فایق
و در بخش تاریخ و ادبیات مقالاتی از:
- جایگاه زن در شعر ضیاءالحق سخا – افسانه واحدیار
- نگاهی به فرهنگ تحفةالاحباب سلطانعلی اوبهی – ناهید امانیار
- شعر و رسالتش – مولاداد رستمی
- انوار سهیلی مولانا حسین واعظ کاشفی و فهرست توصیفی نسخههای آن – یاسر معز
و در بخش فرهنگ و هنر مقالاتی از:
- سیر هنر در دورهی تیموریان – همایون احمدی
- میراثهای مشرقزمین – فصل مشترک جاودانه، یا فراقی بیبازگشت؟ – شکیب شهابی
- نگاهی بر سیر تکامل خط عربی در تمدّن اسلامی – عبدالحق نوری
و در بخش شخصیتشناسی مقالاتی از:
- خواجه خواجگان ابوالفضل بیهقی – دکتر عبدالغفور آرزو
- نگاهی گذرا به زندگی، احوال و آثار الحاج میرزا شرفالدین خادمالفقرای کروخی – محمد کاظم امینی
- شرح حال و آثار میرزا محمد ارشد برنابادی – قاضی بصیراحمد صدیقی
- کریم فرزان، شخصیت چند بُعدی – محمد یعقوب مشعوف
- شرح حال فاضل، علامه مولانا ابونصر محمد اعظم برنابادی – راشد خالد – ترجمه محمد مسلم مروی
- نگاهی به کارنامهی محجوبه هروی – سهیلا زاهد
- از قهقههای اسماعیل سیاه تا خندههای ماما نسیم – زلمی غفوریخوشنگار.
این سالنامه در قطع وزیری و رنگی منتشر شده و دارای 540 صفحه میباشد و تمام هزینهی چاپ و نشر آن به دوش نشر کامگار است. همزمان به دلیل مشکلات اقتصادی جامعه و نیز اینکه شمار فراوانی از فرهنگیان افغانستان رو به مهاجرت آوردهاند و دسترسیشان به بازار کتاب و نشر در افغانستان کمتر است، فایل کامل پیدیاف نخستین شمارهی سالنامهی فرگرد در سایت من به اشتراک گذاشته شد تا علاقهمندان بتوانند رایگان دانلود نموده و در اختیار داشته باشند.
با کلیک روی آیکن PDF این سالنامه را دانلود کنید !
مطالب مرتبط و مشابه:
محبوبه تیموری
2023-04-10هر کار فرهنگی ادبی در کشور ما در شرایط کنونی خیلی ضرور است اما کار چاپ ونشر با همه مشکلاتش نیازی برای حفظ هویت ماست.