کرونا، آیا قرنطین کشورها در نهایت شکست می‌خورد؟
همه‌چیز به این بسته‌گی دارد که کووید ۱۹ چه زمانی قصد دارد رخت سفر بربندد. ظاهراً مراکز مهم، معتبر و ارزشمند جهانی نیز امیدی دستکم طی یکی – دو سال آینده به ساختن واکسنی برای مهار این ویروس ندارند.
بزرگترین نحوه‌ی پیش‌گیری از همه‌گیری‌کرونا ویروس در حال حاضر، قرنطین ساختن مردم در شهرها است. کشورهای مختلف از این روش به این دلیل اکثراً استفاده می‌کنند که قرنطین به تجربه‌ای موفق در ووهان چین بدل شده بود.
هنوز هم اما هیچ تضمینی نیست که ووهان برای همیشه امن باشد، حتا همین شهر می‌تواند دوباره شاهد بازگشت ویروس و ابتلای هزاران شهروند آن باشد، زیرا جهان با ویروسی مواجه شده که تا اکنون نبوده و کافی در مورد آن شناخت وجود ندارد.
در هفته‌های آینده احتمالا خبرهای زیادی از فایق آمدن کشورها و شهرهای جهان بر این بیماری و ابتلا شدن دوباره ساکنان آن‌ها خواهیم شنید و این روند تا کشف واکسن ادامه خواهد داشت.
اگر کرونا ویروس یا کووید ۱۹ قصد داشته باشد، یکی – دو سال دیگر هم در کشورهای توسعه‌نیافته و فقرزده‌ای مانند اکثر کشورهای افریقایی و یا آسیای جنوبی در گردش باشد، چه خواهد شد؟ آیا قرنطین ساختن مردم تا ساخت واکسن همچنان ادامه خواهد یافت؟
قرنطین، پروسه‌ای دشوار برای اکثر کشورهای دنیا است. با قرنطین، مردم باید در خانه‌های‌شان بمانند. چین دومین اقتصاد برتر جهان، زمانی توانست موفقیت‌هایی در این زمینه داشته باشد که تنها یک شهر آن گرفتار ویروس شده بود. چین با توان‌مندی‌های منحصر به فرد اقتصادی‌اش، ووهان را امن‌تر از ۳ ماه پیش ساخت. توانمندی‌هایی که دستکم ۲۰۰ کشور دنیا، از آن‌ها محروم‌اند.
قرنطین تا اکنون توانسته از ابتلای صدها هزار نفر و یا هم شاید میلیون‌ها نفر در جهان به کرونا ویروس، جلوگیری کرده باشد. این روش در کوتاه‌مدت با همه هزینه‌های سنگینی که بر دوش مردم و حکومت‌ها می‌گذارد اما بازهم کم‌هزینه‌ترین و موثرترین روش مبارزه با کرونا تا ساخت واکسن یا دارو به شمار می‌رود.
اما مشکل اساسی این‌جاست که همه کشورها به‌طور یک‌سان توان‌مندی قرنطین ساختن جوامع را ندارند.
تفاوت قرنطین در چین و سایر کشورها
به نظر می‌رسد که پروسه قرنطین در اکثر کشورهای آسیایی، همه کشورهای افریقایی و بخشی از کشورهای امریکایی در یکی دو هفته نخست عملی، ولی در نهایت غیر ممکن است. عامل اصلی شکست قرنطین در شماری از کشورها، فشار اقتصادی و گرسنه‌گی خواهد بود و در کشورهای توسعه یافته نیز، تاثیرات روانی ماندن در خانه، مردم را به بیرون خانه‌ها سوق خواهد داد. چین بر خلاف این کشورها، پس از ایالات متحده امریکا، دومین اقتصاد پویای جهان است
نیم میلیارد نفر در هند، زیر خط فقر زنده‌گی می‌کنند. در بیشتر کشورهای افریقایی، درصد سوء تغذیه بین ۲۸ تا ۶۷ درصد است. طبق آمار منتشر شده، بیش از نیمی از جمعیت کشورهای بیایبانی افریقا با درآمد کمتر از ۱.۲۵ دالر در روز زنده‌گی کرده‌اند.
بر اساس اطلاعات برنامه تغذیه جهانی، گرسنه‌گی بزرگترین قاتل بشریت است و هر سال گرسنه‌گی تعدادی بیشتر از جمع مالاریا، ایدز و یا دیگر بیماری‌های دیگر جان بشریت را می‌گیرد. به همین ترتیب صدها هزار نفر در افغانستان، نان هر شب‌شان وابسته به درآمد روزانه‌‌ی شان است.
محققان پزشکی می‌گویند که کشف واکسن کرونا ماه‌ها و شاید هم سال‌ها طول بکشد. حتا برخی از صاحب‌نظران عرصه پزشکی باور دارند که شاید برای ساختن واکسن ضد کرونا نیاز به یک دهه کار داشته باشیم.
به نظر می‌رسد که مردم در کشورها فقر زده، بیش از ۱۰ روز و در صورت استفاده از قوه قهریه، بیش از یک‌ماه توان اقتصادی ماندن در خانه را ندارند. حکومت‌ها در این کشورها توان خدمات‌رسانی غذایی ندارند. اگر راه بدیلی پیدا نشود، بی‌تردید جامعه‌های کم‌سواد و فقر زده در نهایت قرنطین را نمی‌پذیرند و دولت‌های این کشورها نیز در مقابل قرنطین شکست می‌خورند.
در این صورت، مردم به بازارها می‌ریزند، همه چیز مثل گذشته می‌شود، خبرهای کرونا در نهایت عادی می‌شود، مُردن بر اثر کرونا به روزمره‌گی بدل می‌شود، وحشت کرونا کمتر می‌شود و افراد شفایافته از کرونا که شمارشان در جهان به ده‌ها هزارتن خواهد رسید، موجب افزایش روحیه مردم می‌شوند و این روند تا کشف واکسن ادامه خواهد یافت. تا آن زمان، تغییرات فرهنگی و اجتماعی ناشی از ترس ابتلا به کرونا آرام آرام پذیرفته می‌شود و روش‌های پیش‌گیری را مردم بیش از هر زمانی می‌آموزند.
قرنطین تنها راه حل است؟
ویروس کرونای جدید یا کووید ۱۹، پدیده‌ای خیلی عجیب و غریب و غیرقابل درک برای دانش پزشکی موجود بشر نیست، اپیدمی‌ها می‌آیند و می‌روند. زیرا انسان به لحاظ بیولوژیک و طبیعت ذاتاََ مکانیزم‌ها دفاعی و پیش‌گیرانه را در برابر این بیماری‌ها دارد. از طاعون سیاه و جذام تا وبا، سارس و بیماری‌های دیگر آمدند و بشر در نهایت راه‌های مقابله با آن‌ها را تا حد بسیار بالایی کشف کرد.
اما تلاش جهان تا پیش از کشف واکسن این است که بتوانیم روی‌کرد منطقی‌تری برای کاهش اثرات کرونا داشته باشیم و بتوانیم بار ناشی از این پاندیمی را به حداقل برسانیم.
در قرون گذشته، نه واکسنی برای پیش‌گیری بود بود و نه شفاخانه‌ای برای شفایابی… اپیدمی‌ها می‌آمدند و عوارض‌شان را بر جای می‌گذاشتند، اما جامعه بشری همچنان ادامه حیات داد و این نشان می‌دهد که طبیعت بیولوژیک ما در مقابل عوامل بیماری‌زا دست و پا بسته و تسلیم نیست.
با همه این حرف‌ها، مشکل اساسی کرونا آن‌جاست که این ویروس، ویروس تازه و کمتر شناخته شده‌ای است. مثلا تا این‌جای کار فهمیده‌ایم که سرعت انتشار آن بیشتر از بسیاری ویروس‌های دیگر است و بشر فهمیده که قرنطین در مهار آن الی کشف واکسن، موثرترین روش است. انتظار می‌رود که طی ماه‌های آینده با کشف روش‌های دیگر، دستکم از میزان ابتلا و یا هم مرگ‌ومیر بر اثر ابتلا به این ویروس کاسته شود.
رعایت فاصله اجتماعی، تغییر در فرهنگ ارتباطات و مجازی شدن فعالیت‌ها با کاهش قابل ملاحظه آمار مبتلایان به کووید ۱۹ کمک خواهد کرد. مردم آرام – آرام این روش‌ها را می‌آموزند و به جهانی عاری از کرونا کمک می‌کنند. شاید راه‌ها و روش‌های تازه‌تری نیز در روزها و هفته‌های آینده معرفی شوند.
شاید تا فراگیر شدن آموزش‌های مقابله با کرونا ویروس، راه درازی باشد اما در نهایت مردم، همه این‌ها را به قرنطین دوام‌دار و کسل‌کننده، ترجیح خواهند داد. با همه این‌ی موارد، تا یافتن راه‌های بهتر برای پیش‌گیری، کرونا را باید جدی گرفت.
