از اینکه بر خلاف عادت بسیاری از ما هراتیها، از یک جوان زندانی هراتی دفاع کردم، پشیمان نیستم. اگر در یک بُعد قضیه فرض کنیم که نیایش در حال پرداخت مزد عملکرد خود است، بُعد دیگر قضیه این است که هرات دستکم تا ۱۰ – ۲۰ سال آینده مدیون یکسال فعالیت اوست.
ولی با آنهم دیدگاه منقدین آن پست نیز قابل بحث، قابل تامل و در عین حال قابل احترام است. میدانم که حمایت از فاسدین هیچ توجیهی ندارد. با وجود آنکه صراحتا همهمان میدانیم که الف تا یای هر عمل سیاسی در افغانستان از شمال تا جنوب با پولهای باد آورده، کثیف و سیاه انجام میپذیرد اما باز هم با شما همنظرم.
به هر روی، من ۱ سال مسوول شورای مشورتی شهرداری هرات و ۲ دو سال نماینده در این شورا بودهام، در واقع من بسیاری از قضایا را از نزدیک دنبال میکردم و چیزهایی میدانم که بسیاریها نمیدانند. معمولا در افغانستان، کسانی هیچگاه نقد نمیشوند که هیچگاه، هیچچیزی نمیگویند.
اما پیش از هر توضیح دیگری میخواهم با صراحت بگویم که مسوولان بلند رتبه اداری هرات که یقه نیایش را گرفته بودند طی یکی – دو سال گذشته بارها به صورت غیر رسمی اظهار ندامت کردهاند. این چشمدید خودم است.
نیایش مشکلات عمدهای داشت. بزرگترین مشکل وی غرور کاذبی بود که او را فریب داد. نیایش جسور و نترس بود و جسارتش نیز در واقع ناشی از غرور کاذب او بود. در نظام اداری، ما انواع فساد داریم، فسادی که نیایش بیش از هر چیزی به آن آغشته بود این بود که اصلا خودش را ملزم به رعایت اصول اداری و بروکراتیک حاکم بر نظام اداری افغانستان نمیدانست. ملک شهرداری را میفروخت و زود مصرف آبادانی شهر میکرد. (اینکه در میانه راه چیزی به جیب میزد یا خیر را محاکم افغانستان پیگیر شدهاند.) معمولا دوران طی مراحل به اعلانسپاری پروژههای شهرداری بسیار طولانی است و گاهی تا شش ماه نیز طول میکشد، نیایش بر خلاف تمام قواعد اداری، فرش همه چیز را طی یکی – دو هفته جمع میکرد. این روند در وهله نخست، تقصیر نظام اداری حاکم در افغانستان است و در وهله دوم، دقیقا همان چیزی بود که کار دست نیایش داد.
چیزی که هیچکس نمی تواند رد کند، این است که نیایش انگیزه کار داشت. هیچ کس نمیتواند ادعا کند که همه کارهای نیایش آغشته به فساد بوده است. اگر بر فرض مثال، نیایش را ناپاک عنوان کنیم، تفاوت این ناپاک با ناپاک های دیگر این بود که او کار می کرد و دیگران کار نمیکنند.
دوباره تکرار میکنم که اگر در یک بُعد قضیه فرض کنیم نیایش در حال پرداخت مزد عملکرد خود است، بُعد دیگر قضیه این است که هرات دستکم تا ۱۰ – ۲۰ سال آینده مدیون یکسال فعالیت اوست.
لطفا کانال یوتیوب چهارسو را سبسکرایب کنید تا به جالبترین ویدئوهای آموزشی دسترسی داشته باشید.