۱. کهکشان چیست؟
- کهکشان گروهی از ستارگان، میان ستارگان، گازها، گرد و غبار و ماده‌های دیگر است که به‌وسیلهٔ گرانش به هم گردآمده‌اند و توسط یک یا چند سیاه‌چاله در مرکزشان نگهداری می‌شوند.
۲. چند نوع کهکشان وجود دارد؟
لطفا کانال یوتیوب چهارسو را سبسکرایب کنید تا به جالب‌ترین ویدئوهای آموزشی دسترسی داشته باشید.
- سه نوع اصلی کهکشان‌ها عبارتند از: کهکشان‌های برجسته (مانند راه شیری)، کهکشان‌های برهانه (مانند میسیر) و کهکشان‌های نامرئی (مانند کهکشان‌های کره‌ای).
۳. چه کارهایی ستارگان داخل کهکشان انجام می‌دهند؟
- ستارگان در کهکشان‌ها نور و انرژی تولید می‌کنند، عناصر شیمیایی را تولید می‌کنند، سیارات و اجرام فضایی را شکل می‌دهند، و در کل، نقش بسیار مهمی در تکامل و دینامیک کهکشان‌ها دارند.
۴. چگونه کهکشان‌ها شکل می‌گیرند؟
- کهکشان‌ها به‌طور عمده به دو روش شکل می‌گیرند: اول، از طریق ادغام کهکشان‌های کوچکتر به یکدیگر، که این ادغام می‌تواند باعث ایجاد کهکشان‌های بزرگتر و برجسته شود. دوم، از طریق تجمع گازها و ماده‌های دیگر در نقاطی از فضا که جاذبه به اندازه کافی وجود دارد، که این فرایند به طور معمول تحت عنوان “کندن‌گرفتن” شناخته می‌شود. این فرایندها به طور کلی به عنوان فرآیندهای تکامل کهکشان‌ها شناخته می‌شوند و در طول زمان به شکل و ساختار کهکشان‌ها تاثیر می‌گذارند.
۵. چه فاصله‌ای بین کهکشان‌ها وجود دارد؟
- فواصل بین کهکشان‌ها بسیار بزرگ است و معمولاً به کیلوپارسک (هزار میلیون پارسک) یا مگاپارسک (میلیون پارسک) اندازه گیری می‌شود. به عنوان مثال، کهکشان‌های درون خوشه‌های کهکشانی می‌توانند به هم نزدیکتر باشند و فواصلی از حدود ۲۵۰۰۰ پارسک (حدود ۸۱۲۰۰۰ سال نوری) داشته باشند، در حالی که کهکشان‌های درون گروه‌های کوچکتر ممکن است فاصله‌های بزرگ‌تری از هم داشته باشند، حتی تا چند مگاپارسک یا بیشتر.
۶. چگونه کهکشان‌ها دسته‌بندی می‌شوند؟
کهکشان‌ها بر اساس شکل، اندازه، و خواص فیزیکی‌شان به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. این دسته‌بندی‌ها عبارتند از:
- بنیادی: که شامل کهکشان‌های برجسته و کهکشان‌های برهانه می‌شود.
- کهکشان‌های برجسته: این کهکشان‌ها مانند راه شیری و کهکشان‌های مشابه آن‌ها هستند که دارای ساختارهای پیچیده‌تر و بزرگتر هستند.
- کهکشان‌های برهانه: این کهکشان‌ها معمولاً کوچکتر هستند و شامل کهکشان‌های نامرئی و کهکشان‌های کم‌روشن می‌شوند.
- بر اساس مکان: کهکشان‌ها بر اساس محل قرارگیریشان در کهکشان‌های بزرگتر (مانند خوشه‌های کهکشانی) یا کهکشان‌های مستقل دسته‌بندی می‌شوند.
این دسته‌بندی‌ها به ما کمک می‌کنند تا مفاهیم پیچیده‌تری از کهکشان‌ها را درک کنیم و خصوصیات آن‌ها را بیشتر مطالعه کنیم.
۷. چگونه ابعاد کهکشان‌ها اندازه‌گیری می‌شود؟ ابعاد کهکشان‌ها معمولاً با واحدهای مختلفی اندازه‌گیری می‌شود که به وابستگی به ویژگی‌های خاص هر کهکشان متفاوت است:
۱. قطر زاویه‌ای: این روش برای اندازه‌گیری ابعاد کهکشان‌های دور از ما، مانند کهکشان‌های دور از راه شیری، استفاده می‌شود. در این روش، قطر زاویه‌ای که یک کهکشان در آسمان پدیدار می‌کند، اندازه‌گیری می‌شود و سپس با استفاده از مقیاس مناسب، ابعاد فیزیکی کهکشان محاسبه می‌شود.
۲. فاصله: برای کهکشان‌هایی که به فاصله نزدیک‌تری از ما هستند، می‌توان ابعاد آن‌ها را با استفاده از فاصله به وحدات مانند پارسک (یک پارسک حدود 3.26 سال نوری) اندازه‌گیری کرد. با داشتن فاصله و اندازه‌گیری زاویه‌ای آن‌ها، می‌توان به حجم و ابعاد دقیق‌تری از کهکشان دست پیدا کرد.
۳. سرعت ردیابی: از طریق مشاهده و اندازه‌گیری سرعت ستاره‌ها و اجرام در کهکشان‌ها، می‌توان به نظریه‌هایی درباره ابعاد و ساختار داخلی کهکشان‌ها پی برد.
این روش‌ها به عنوان ابزارهای مختلف در زمینه‌های مختلف استفاده می‌شوند تا ابعاد و ویژگی‌های کهکشان‌ها را بررسی کنند.
۸. چگونه سن کهکشان‌ها اندازه‌گیری می‌شود؟
سن کهکشان‌ها معمولاً با استفاده از مفاهیم و تئوری‌های فیزیکی و رصدی مختلفی اندازه‌گیری می‌شود:
۱. سن ستارگان: از طریق مطالعه و اندازه‌گیری ویژگی‌های ستاره‌های داخل کهکشان‌ها، می‌توان به سن کمی از کهکشان‌ها پی برد. به عنوان مثال، با مشاهده و اندازه‌گیری دوره‌های پرتاب یا خاموشی ستاره‌ها، می‌توان سن کمی از آن‌ها و از آن‌جا سن کهکشان را حدس زد.
۲. سن خوشه‌های ستاره‌ای: خوشه‌های ستاره‌ای که در کهکشان‌ها قرار دارند، می‌توانند شاخصی از سن کلی کهکشان باشند. با مطالعه و اندازه‌گیری سن ویژگی‌های خوشه‌های ستاره‌ای، می‌توان به سن کهکشان پی برد.
۳. مدل‌های تکاملی: با استفاده از مدل‌های تکاملی که بر مبنای نظریه‌های فیزیکی و رصدی می‌باشد، می‌توان میزان سن کهکشان‌ها را اندازه‌گیری کرد. این مدل‌ها به تکامل کهکشان‌ها از آغاز تا به حال آن‌ها تعریف می‌شود و به کمک از اطلاعاتی است به‌دست آمده از مشاهدات به‌دست آمده
۹. چگونه جرم کهکشان‌ها اندازه‌گیری می‌شود؟
اندازه‌گیری جرم کهکشان‌ها یکی از مهم‌ترین مسائل در آسمان‌شناسی است که به کمک مشاهدات مختلف و تئوری‌های فیزیکی انجام می‌شود. روش‌های اصلی برای اندازه‌گیری جرم کهکشان‌ها عبارتند از:
۱. حرکت ستارگان و اجرام درون کهکشان: با مشاهده سرعت ستارگان و اجرام درون یک کهکشان، می‌توان مقدار جرم کلی کهکشان را به‌دست آورد. این روش بر مبنای قانون گرانش نیوتن عمل می‌کند و با استفاده از این رابطه، جرم کهکشان تخمین زده می‌شود.
۲. تأثیر گرانشی: تأثیر گرانشی کهکشان بر دیگر اجرام فضایی در اطراف آن نیز به محققین کمک می‌کند تا به جرم کهکشان‌ها پی ببرند. این روش به‌ویژه برای کهکشان‌هایی که دارای اثر گرانشی قابل توجهی هستند مانند کهکشان‌های بزرگ و خوشه‌های کهکشانی مؤثر است.
۳. مطالعه ماده تاریک: از طریق مطالعه ماده تاریک در کهکشان‌ها، می‌توان به تخمینی از جرم کلی کهکشان‌ها دست یافت. ماده تاریک که در بیشتر کهکشان‌ها وجود دارد، تأثیر زیادی بر جرم نهایی آن‌ها دارد و اندازه‌گیری این ماده از طریق رصد و تحلیل داده‌های مشاهداتی صورت می‌گیرد.
این روش‌ها همگی به محققین کمک می‌کنند تا به جرم کلی کهکشان‌ها، از جمله کهکشان‌های بزرگ و کوچک، پی ببرند و اطلاعات بیشتری از آن‌ها به دست آورند.
۱۰. چگونه ستاره‌شناسی کهکشان‌ها انجام می‌شود؟
ستاره‌شناسی کهکشان‌ها، بررسی و مطالعه ستاره‌ها، سیستم‌های ستاره‌ای، گازها، گرد و غبار، و سایر اجرام فضایی در کهکشان‌ها را شامل می‌شود. این مطالعات عموماً به دو شکل انجام می‌شود:
۱. رصد مستقیم: این شامل مشاهده و ثبت موقعیت، سرعت، درخشندگی، و خصوصیات دیگر ستاره‌ها و اجرام درون کهکشان‌ها است. از طریق تلسکوپ‌های زمینی و فضایی، داده‌هایی در مورد موقعیت و خصوصیات فیزیکی این اجرام به دست می‌آید که به بررسی و تحلیل جزییات دقیق‌تر آن‌ها کمک می‌کند.
۲. مطالعه طیفی: با بررسی طیف نوری یا موجودات دیگر از اجرام، می‌توان به تحلیل ترکیب شیمیایی، دما، سرعت، و شرایط فیزیکی دیگر ستاره‌ها و گازها در کهکشان‌ها پرداخت. این مطالعات از طریق تلسکوپ‌های طیفی که قادر به جمع‌آوری داده‌های طیفی هستند، انجام می‌شود.
به کمک این روش‌ها، دانشمندان می‌توانند ستاره‌ها و سیستم‌های ستاره‌ای در کهکشان‌ها را بررسی کنند، خصوصیات آن‌ها را معین و در نهایت به درک بهتری از تشکیل و تکامل کهکشان‌ها دست یابند.
