اوتیسم، که به عنوان اختلال طیف اوتیسم (ASD) نیز شناخته میشود، یک اختلال عصبی-رشدی است که بر توانایی فرد در ارتباط و تعامل اجتماعی تأثیر میگذارد. اوتیسم یک بیماری نیست که افراد آن را “بگیرند” یا به آن “مبتلا” شوند، بلکه یک اختلال پیچیده و چندعاملی است که به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد. در زیر به برخی از مهمترین عواملی که ممکن است در ایجاد اوتیسم نقش داشته باشند اشاره میشود:
1. عوامل ژنتیکی:
- تحقیقات نشان دادهاند که عوامل ژنتیکی نقش مهمی در ایجاد اوتیسم دارند. احتمالاً مجموعهای از ژنها با هم تعامل دارند تا خطر ابتلا به اوتیسم را افزایش دهند. در برخی موارد، جهشهای ژنتیکی خاصی شناسایی شدهاند که با افزایش خطر اوتیسم مرتبط هستند. همچنین، داشتن اعضای خانوادهای که مبتلا به اوتیسم هستند، میتواند خطر ابتلا به اوتیسم را در سایر اعضای خانواده افزایش دهد.
2. عوامل محیطی:
- علاوه بر عوامل ژنتیکی، برخی از عوامل محیطی نیز ممکن است در ایجاد اوتیسم نقش داشته باشند. این عوامل میتوانند شامل مواردی مانند عفونتهای دوران بارداری، مصرف داروهای خاص در دوران بارداری، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا سموم خاص و حتی سن والدین در زمان تولد کودک باشند. این عوامل محیطی ممکن است به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر رشد مغز جنین تأثیر بگذارند.
3. اختلالات رشد مغز:
- در کودکان مبتلا به اوتیسم، برخی از مناطق مغز به طور غیرعادی رشد میکنند یا ارتباطات غیرعادی بین بخشهای مختلف مغز وجود دارد. این اختلالات در توسعه و عملکرد مغز میتوانند بر توانایی کودک در پردازش اطلاعات اجتماعی و ارتباطی تأثیر بگذارند.
4. فاکتورهای پیش از تولد و در حین تولد:
- برخی از مطالعات نشان دادهاند که مشکلات در دوران بارداری، مانند دیابت بارداری، تولد زودرس، وزن کم هنگام تولد و مشکلات هنگام زایمان، ممکن است با افزایش خطر اوتیسم مرتبط باشند.
5. نقش سیستم ایمنی:
- برخی تحقیقات نشان دادهاند که اختلالات در سیستم ایمنی مادر در دوران بارداری یا نوزاد میتواند با اوتیسم مرتبط باشد. پاسخهای ایمنی غیرعادی میتوانند بر رشد مغز جنین تأثیر بگذارند.
6. تفاوتهای جنسیتی:
- اوتیسم در پسران بیش از دختران تشخیص داده میشود. این ممکن است به دلیل تفاوتهای بیولوژیکی بین جنسیتها باشد، اگرچه دقیقاً مشخص نیست که چرا این تفاوت وجود دارد.
7. افزایش آگاهی و بهبود روشهای تشخیصی:
- در دهههای اخیر، تعداد موارد تشخیص اوتیسم افزایش یافته است، که بخشی از آن به دلیل افزایش آگاهی عمومی و بهبود روشهای تشخیصی است. این افزایش ممکن است به اشتباه به عنوان افزایش واقعی تعداد موارد اوتیسم تلقی شود، در حالی که بهبود تشخیص و گزارشدهی میتواند عامل اصلی باشد.
اوتیسم یک اختلال پیچیده است که ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است. هنوز بسیاری از جنبههای این اختلال به طور کامل درک نشدهاند و تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد. با این حال، باید تأکید کرد که اوتیسم یک بیماری نیست که “گرفته شود” یا به راحتی قابل پیشگیری باشد، بلکه یک وضعیت رشدی است که در برخی از کودکان رخ میدهد و نیاز به حمایت و درک از طرف خانواده و جامعه دارد.
لطفا کانال یوتیوب چهارسو را سبسکرایب کنید تا به جالبترین ویدئوهای آموزشی دسترسی داشته باشید.
